Het is bijna 17:00 uur als de heer de Vries de autospuiterij binnen stapt. Terwijl hij naar de stalen met kleuren kijkt, vraagt hij aan de baliemedewerker wat het kost om zijn auto rood te spuiten. De medewerker vraagt wat dingen aan de heer de Vries, zoekt wat op in zijn computer en noemt hem een prijs. Dit leidt nog niet tot een enthousiaste reactie bij de heer de Vries. Even denkt hij na en vraagt de medewerker wat het kost om het zwart te doen. De prijs die de medewerker dan noemt stemt tot meer tevredenheid. Drie dagen later is het zo ver. De heer de Vries, die ik inmiddels de klant mag noemen, stapt verwachtingsvol de showroom in om zijn auto op te halen. Tot zijn stomme verbazing toont de medewerker hem een zwarte auto. Een conflict is geboren.
Voorkomen is beter dan genezen!
Voor de heer de Vries was het overduidelijk dat hij de autospuiterij vroeg om zijn auto ‘zonder bon’ rood te spuiten. Voor de medewerker was het overduidelijk dat de man hem vroeg om zijn auto zwart te spuiten, aan welk verzoek hij voldaan had. Het is het klassieke voorbeeld van twee partijen die elkaar bij de uitvoering van een overeenkomst niet goed begrijpen. En dat kan tot vervelende situaties leiden. Want als u als ondernemer er met de andere partij niet uit komt, treft u uw cliënt bij de rechter. In het verleden is er meer dan eens geprocedeerd over dit soort misvattingen. En naast 1 het feit dat een procedure tijd, geld en energie kost bent u simpelweg geen ondernemer geworden om tegen uw cliënten te procederen.
Naast het kijken naar en leren van de tal van procedures die er over verschillen in inzichten al gevoerd zijn, is er nóg iets dat u kunt doen om te zorgen dat de kans op een misverstand zo klein mogelijk is: het formuleren van goede en begrijpelijke (algemene) voorwaarden. De belangrijkste onderdelen zet u natuurlijk in een overeenkomst met uw cliënt. Maar het zijn juist de randzaken die voor een misverstand kunnen zorgen. Het is daarom belangrijk dat u de (algemene) voorwaarden voor alle partijen begrijpelijk te maken en te houden. U maakt er simpelweg een betrouwbare indruk mee doordat u partijen over en weer in staat stelt te weten wat ze van elkaar kunnen en mogen verwachten. Algemene voorwaarden worden vaak één keer opgesteld en daarna jaren gebruikt. Maar onze samenleving is dynamisch. U zult als ondernemer merken dat zich steeds een ander thema aan dient en dat u daar als ondernemer steeds kansen in zult zien. Laat uw voorwaarden daarin mee bewegen zodat kansen geen bedreigingen worden. Maak en hou uw voorwaarden begrijpelijk zodat een ander weet waar hij of zij aan toe is. Want voordat u het weet, staat u aan meneer de Vries uit te leggen waarom u zijn auto zwart heeft gespoten.
In het Misverstand-arrest van de Hoge Raad van 17 december 1976 (NJ 1977, 241) werd geoordeeld dat (…) indien partijen die een overeenkomst wensen te sluiten, daarin een voor misverstand vatbare uitdrukking bezigen, die zij elk in verschillende zin hebben opgevat, het antwoord op de vraag of al of niet een overeenkomst tot stand is gekomen, in beginsel afhangt van wat beide partijen over en weer hebben verklaard en uit elkaars verklaringen en gedragingen, overeenkomstig de zin die zij daaraan in de gegeven omstandigheden redelijkerwijze mochten toekennen hebben afgeleid. Of neem het arrest Haviltex van 13 maart 1981 (NJ 1981/635) waarin werd geoordeeld dat de vraag hoe in een schriftelijk contract de verhouding van partijen is geregeld en of dit contract een leemte laat die moet worden aangevuld, kan niet worden beantwoord op grond van alleen maar een zuiver taalkundige uitleg van de bepalingen van dat contract. Voor de beantwoording van die vraag komt het immers aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze bepalingen mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. Daarbij kan mede van belang zijn tot welke maatschappelijke kringen partijen behoren en welke rechtskennis van zodanige partijen kan worden verwacht.
